CÂU LẠC BỘ LIÊN THẾ HỆ TỰ GIÚP NHAU Ở NINH BÌNH VỚI HOẠT ĐỘNG SÀNG LỌC CÁC BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

|
CÂU LẠC BỘ LIÊN THẾ HỆ TỰ GIÚP NHAU Ở NINH BÌNH  VỚI HOẠT ĐỘNG SÀNG LỌC CÁC BỆNH  TĂNG HUYẾT ÁP VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 41 triệu người tử vong do các bệnh không lây nhiễm (BKLN), tương đương 71% tổng số ca tử vong trên toàn cầu[1]. Trong số các BKLN, Tăng huyết áp (THA) và Đái tháo đường (ĐTĐ) là những bệnh mãn tính thường gặp nhất, chủ yếu là ở người cao tuổi (NCT) và hiện nay đang có chiều hướng trẻ hoá. Tại Việt Nam, hiện nay có khoảng 12 triệu người THA, tức là cứ 5 người trưởng thành thì có 1 người mắc[2], và gần 3,8 triệu người đang sống chung với bệnh đái tháo đường[3].

Một trong những cách hiệu quả nhất để phòng ngừa và kiểm soát những căn bệnh này là tiến hành sàng lọc để nhận biết những dấu hiệu của bệnh sớm và kịp thời. Tuy nhiên, tỷ lệ người bị mắc THA và ĐTĐ được phát hiện, điều trị cũng như tiếp cận với các dịch vụ y tế trong cộng đồng còn rất hạn chế. Theo thống kê của Bộ Y tế Việt Nam, có gần 60% người mắc THA và gần 70% người ĐTĐ chưa được phát hiện bệnh[4]. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vẫn đang hoành hành như hiện nay, việc đi lại và tiếp cận các dịch vụ y tế càng trở nên khó khăn hơn.

Hiểu được tình hình trên, Dự án SUNI-SEA do tổ chức HelpAge International (HAI) và Hội NCT các cấp hợp tác thực hiện, đã tiến hành tập huấn về quản lý và dự phòng các BKLN cho các Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau (CLB LTH TGN) tại tỉnh Ninh Bình, và cung cấp cho mỗi CLB một bộ dụng cụ sàng lọc nguy cơ BKLN, bao gồm: cân nặng, thước dây, máy đo huyết áp, biểu đồ chỉ số khối cơ thể (BMI), máy tính bảng. Các CLB tại tỉnh Ninh Bình đã và đang thực hiện sàng lọc các nguy cơ của hai bệnh THA và ĐTĐ cho các thành viên CLB với sự hỗ trợ của Hội NCT và các Trạm Y tế xã/phường.

Để đảm bảo tuân thủ đúng hướng dẫn 5K của Bộ Y tế trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 phức tạp, các CLB đã trang bị cho các thành viên tham gia sàng lọc khẩu trang, nước sát khuẩn cũng như những yêu cầu giữ khoảng cách tối thiểu và tránh nói chuyện trong quá trình sàng lọc. Đặc biệt, những thành viên có sức khoẻ yếu, không đi đến địa điểm sàng lọc được, sẽ được Ban Chủ nhiệm CLB cử người đến sàng lọc và thăm hỏi tại nhà, đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau.

Một số các CLB tiêu biểu đã thực hành sàng lọc thành công cho các thành viên kể từ sau đợt tập huấn vào tháng 05/2021 là CLB Vườn Thị, CLB Giá Thượng (xã Gia Hoà, huyện Gia Viễn) và CLB Bình Hoà (phường Ninh Khánh, thành phố Ninh Bình).

Vào ngày 15/09 và 28/09, từ 7 giờ sáng các thành viên CLB Giá Thượng và Bình Hoà đã đến tham gia rất đầy đủ, cả 2 CLB đều đạt gần 90%. CLB tiến hành sàng lọc cho các thành viên bài bản theo 6 bước đã được tập huấn, bao gồm: Bước 1 – Đăng ký, phân loại; Bước 2 – Đo cân nặng, chiều cao, vòng bụng, BMI; Bước 3 – Đánh giá nguy cơ ĐTĐ; Bước 4 – Đo huyết áp; Bước 5 – Tư vấn sau sàng lọc; Bước 6 – Tổng hợp

Qua quá trình sàng lọc, CLB Giá Thượng đã phát hiện thêm 13 thành viên có nguy cơ huyết áp cao và 10 thành viên có nguy cơ ĐTĐ. Những thành viên này sau đó đã được tư vấn và giới thiệu lên trung tâm y tế phù hợp để theo dõi, thăm khám và điều trị, trong đó, các thành viên bị huyết áp cao được giới thiệu lên Trạm Y tế xã, còn những thành viên có nguy cơ ĐTĐ được giới thiệu lên Bệnh viện của huyện. CLB Bình Hoà không có thêm thành viên mới có nguy cơ bị THA hay ĐTĐ, các thành viên đã được phát hiện mắc bệnh hoặc có nguy cơ mắc bệnh đều cho biết luôn tuân theo lời dặn của bác sĩ và uống thuốc đầy đủ, tình hình bệnh được kiểm soát tốt.

Bên cạnh việc được sàng lọc, các thành viên còn được tư vấn cấp thuốc theo chế độ bảo hiểm từ cán bộ của Trạm y tế xã. Điều này thể hiện sự kết nối chặt chẽ giữa CLB – một tổ chức cộng đồng – và Hội Người cao tuổi với cơ sở y tế trong dự phòng và quản lý BKLN theo đúng như mục đích ban đầu của Dự án. Mọi thành viên tham gia cũng như BCN CLB đều rất phấn khởi, hài lòng với kết quả đạt được sau hoạt động và sẽ tiếp tục duy trì hoạt động thường xuyên để góp phần nâng cao, bảo vệ sức khoẻ cho thành viên CLB và cộng đồng. Điều này cho thấy rằng, nếu được ủng hộ và hỗ trợ, NCT hoàn toàn có khả năng để có lối sống lành mạnh và nâng cao sức khoẻ của mình.

Các hoạt động tầm soát bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường tại cộng đồng như thế này đã góp phần tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa các tổ chức dựa vào cộng đồng, Hội Người cao tuổi và các cơ sở y tế. Sự nhiệt tình của những NCT, tầm nhìn của ban lãnh đạo CLB LTH TGN và sự tận tâm của đội ngũ nhân viên y tế là những yếu tố then chốt dẫn đến thành công của hoạt động khám sàng lọc. Với sự đoàn kết như vậy, việc phòng ngừa và quản lý BKLN trong cộng đồng ở Việt Nam là hoàn toàn có thể. Mô hình sàng lọc tương tự có tiềm năng được điều chỉnh để phù hợp với các cộng đồng khác trong bối cảnh quốc gia và khu vực.

 

Tiếng nói từ cộng đồng

“Nhờ vào những hoạt động thế này mà tình đoàn kết giữa các thành viên được tăng thêm, gần gũi nhau hơn. Mọi thành viên tham gia sàng lọc đều rất phấn khởi.” – Bà Hoàng Thị Cúc

Đọc thêm

 

“After each screening event, we have gained more experience and motivation to do better” – said Dinh Trong Mai

Đọc thêm.